کد مطلب:4006 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:28

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

مكتب تفكيك يعني چه؟ و چرا به وجود آمد؟ و بزرگان آن كدامند؟

اصطلاح مكتب تفكيك، به معنايي كه طرفداران اين مكتب از آن سخن مي گويند، جديد و بي سابقه است. در ميان مكتبهاي فكري و در كتب ملل و نحل و فرقه هاي مذهبي، اصطلاحي به عنوان مكتب تفكيك ديده نمي شود، ولي اگر از ويژگيهاي اين جريان فكري و خصوصيّات كساني كه آن را به وجود آورده اند، صرف نظر كنيم و تنها به مفاد و محتواي كلّي و اصلي آن توجه نماييم، خواهيم ديد كه نهتنها جديد و بي سابقه نيست، بلكه از قديمي ترين جريانهاي فكري در جهان اسلام شناخته مي شود. زيرا آنچه در اين جريان فكري به طور عام و كلّي مطرح مي شود، اين است كه بين حقايق ديني كه از طريق وحي الهي نازل مي شود، با آنچه محصول انديشة بشري به شما مي آيد، تفاوت و تفكيك قائل شويم و آنها را با يكديگر مخلوط نسازيم.

البته اين ادعا به طور عام و كلّي اختصاص به يك گروه و جماعت مخصوص نداشت، و كلية انديشمندان اسلامي خود را با آن موافق و هماهنگ نشان مي دهند. كمتر كسي را مي شناسيم كه با خلط و درهم آميختن ميان تعليمات پيغمبران و علوم بشري، نظر مساعد و موافق داشته باشد. به اين ترتيب، تفكيك به معني جدا كردن ميان وحي الهي و دانشهاي بشري، مورد انكار هيچ يك از انديشمندان اسلامي نبوده واز قرون اولية اسلام نيز مورد توجه قرار گرفته است. با اين همه، عنوان مكتب تفكيك، با يك سلسله ويژگيها و خصوصيّاتي كه به طرز تفكر و نوع انديشه طرفداران آن مربوط مي گردد، بسيار جديد و كم سابقه است. چيزي حدود نيم قرن است كه اين جريان فكري در خراسان به منصة بروز و ظهور رسيده و به تدريج طرفداران بيشتري پيدا كرده است.

پس همانطور كه از تاريخچه بالا بدست آمد، مكتب تفكيك به معناي تفكيك و جداسازي ميان دانشهاي بشري، مثل فلسفه و منطق و عرفان از وحي الهي،كه شامل قرآن و اخبار و روايات است، مي باشد و كسي كه نام مكتب تفكيك را براي اولين بار بر اين گروه ناميد، كه خود هم از بزرگان اين مكتب است،استاد محمد رضا حكيمي است، كه كتابي هم بنام مكتب تفكيك نوشته، كه پس از نشر اين كتاب، عنوان مكتب تفكيك بطور رسمي مطرح شد. و در اين كتاب عقايد و نوع تفكر خود را نوشته است.

بزرگان اين مكتب عبارتند از :

1.آيت ا...حاج شيخ مجتبي قزويني، كه از اساتيد استاد محد رضا حكيمي است. 2.آيت ا...شيخ محمد باقر ملكي ميانجي، كه كتابي به نام توحيد الإماميه از آثار او، به عقايد مكتب تفكيك مي پردازد. 3.استاد محمد رضا حكيمي 4. آيت ا... ميرزا حسنعلي مرواريد، كه كتابي تحت عنوان تنبيهان حول المبدأ و المعاد دارد، كه در آن مسائل مخصوص مكتب تفكيك، بررسي شده است. 5. مرحوم ميرزا مهدي غروي اصفهاني، كه او از مؤسسين اين مكتب بوده است.(1)6-ايت ا...سيد جعفر سيدان و...

براي تفصيل بيشتر، به كتاب مكتب تفكيك، نوشته استاد محمد رضا حكيمي و نشريه حوزه، شماره 19، مراجعه شود.